پالس منفی آمریکایی‌ها پیش از آغاز دور دوم مذاکرات
وقتی ویتکاف فراتر از میز مذاکره حرف می‌زند!
سرویس سیاسی-
نماینده دونالد ترامپ در امور غرب آسیا با طرح موضوع راستی‌آزمایی درباره موشک‌های ایرانی از خط قرمز تعیین شده برای مذاکرات یعنی عدم ورود به موضوع موشکی تخطی کرد.
در شرایطی که دور دوم رایزنی‌های تهران و واشنگتن قرار است به‌زودی آغاز شود، «استیو ویتکاف» نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه مصاحبه‌ای با شبکه فاکس نیوز نزدیک به جمهوری‌خواهان آمریکا داشت.
ویتکاف به فاکس نیوز می‌گوید: «ایران نیازی به غنی‌سازی بالاتر از ۳.۶۷ درصد ندارد. در برخی موارد به ۶۰ درصد رسیده‌اند، در مواردی دیگر ۲۰ درصد. این قابل قبول نیست.»
او با ایجاد شک و شبهه نسبت به مواضع جمهوری اسلامی ایران درباره برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای افزود: «شما برای داشتن یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی- همان‌طور که ادعا می‌کنند- نیازی به غنی‌سازی بالای ۳.۶۷ درصد ندارید.» ویتکاف که شنبه این هفته در عمان اولین دور گفت‌وگوهای آمریکا را با حضور «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران و با میانجیگری عمان مدیریت کرد، می‌گوید دور بعدی مذاکرات با ایران بر «راستی‌آزمایی در برنامه غنی‌سازی و در نهایت راستی‌آزمایی در مورد تسلیحاتی شدن» متمرکز خواهد بود.
او می‌افزاید: «این شامل موشک‌ها هم می‌شود- از جمله نوعی که ایران ذخیره کرده- و همچنین شامل مکانیزم فعال‌سازی بمب است.» نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا می‌گوید: «ما این‌جا هستیم تا ببینیم آیا می‌توان این وضعیت را به‌صورت دیپلماتیک و از طریق گفت‌وگو حل کرد یا نه. نخستین جلسه مثبت، سازنده و تأثیرگذار بود.»
این مقام آمریکایی همچنین در بخش دیگری از سخنانش به جنگ اوکراین پرداخت. او گفت در چارچوب حل و فصل مناقشه اوکراین، فرصتی برای قرار گرفتن در آستانه چیزی مهم برای کل جهان وجود دارد.
به گزارش ایسنا، ویتکاف به فاکس نیوز گفت که حل و فصل اوکراین فراتر از به اصطلاح پنج منطقه است و افزود که صحبت از تضمین‌های امنیتی و کنار گذاشتن طرح‌ها برای عضویت اوکراین در ناتو هم وجود دارد.
در حالی که تنها چند روز به آغاز دور دوم مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا باقی مانده، اظهارات تازه «ویتكاف» درباره لزوم راستی‌آزمایی در حوزه برنامه موشکی ایران، بار دیگر چهره واقعی طرف آمریکایی را نمایان ساخت. سخنانی که نه تنها کمکی به پیشبرد مسیر مذاکرات نمی‌کند، بلکه آن را در همان بدو امر با بن‌بست و ابهام رو‌به‌رو می‌سازد.
جای تردید نیست که جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا و به‌طور صریح و شفاف، خطوط قرمز خود را مشخص کرده و بارها اعلام داشته است که هیچ‌گونه مذاکره‌ای درخصوص برنامه موشکی و توان دفاعی کشور در دستور کار نبوده و نخواهد بود. تهران، گفت‌وگو را تنها در چارچوب موضوع هسته‌ای پذیرفته و هرگونه ورود به دیگر حوزه‌ها، از جمله مسائل دفاعی، را خط قرمز قطعی خود اعلام کرده است.
حال پرسش اساسی آن است که در چنین شرایطی، طرح موضوعاتی فراتر از چارچوب مذاکرات توسط مقامی آمریکایی چه معنایی دارد؟ آیا این جز ارسال پالس منفی در آستانه مذاکرات است؟ به‌نظر می‌رسد آمریکایی‌ها یا از درک واقعیات میدانی ناتوان‌اند یا همچنان با توهم دست بالا، قصد دارند میز مذاکره را با ابزار فشار و باج‌خواهی پیش ببرند. اظهارات ویتکاف در حالی صورت می‌گیرد که آمریکایی‌ها به‌خوبی می‌دانند هرگونه تخطی از خطوط قرمز تعیین‌شده، نه تنها روند مذاکرات را تسهیل نخواهد کرد، بلکه آن را در نقطه آغاز با چالش‌های جدی مواجه می‌سازد. این دست اظهارات نه در خدمت دیپلماسی است و نه با واقعیات سیاسی و امنیتی منطقه تطابق دارد.
تجربه نشان داده جمهوری اسلامی ایران، نه تحت فشار کوتاه می‌آید و نه اجازه خواهد داد مسیر عزت‌مندانه‌اش به حاشیه رانده شود. طرف آمریکایی اگر به‌دنبال حل و فصل واقعی مسائل است، باید پیش از هرچیز، به تعهدات خود بازگردد و به خطوط قرمز ایران احترام بگذارد، نه آنکه با سخنان نسنجیده، مسیر مذاکرات را به حاشیه ببرد.
سفیر چین: با ورود شورای امنیت
به موضوع هسته‌ای ایران مخالفیم
سفیر چین در تهران زونگ پی‌وو روز سه‌شنبه در نشستی با خبرنگاران در محل این سفارتخانه در پاسخ سؤالی مبنی بر این که پکن چه اقدامات دیپلماتیک و عملی برای جلوگیری از اقدام احتمالی کشورهای اروپایی علیه ایران در فعال‌سازی سازوکار موسوم به اسنپ بک و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل انجام خواهد داد، گفت که در ماه گذشته طرف چینی میزبان نشست سه‌جانبه چین، ایران و روسیه در مورد مسئله هسته‌ای ایران بود و بیانیه مشترک هم صادر کردند و «در آن بیانیه، پنج ابتکار طرف چینی را برای حلوفصل مسئله ایران از طریق مناسب مطرح کردیم». به گزارش فارس، سفیر چین افزود «ابتکارات مذکور سیستمی برای حلوفصل سیاسی و دیپلماتیک مسئله هسته‌ای ایران است و می‌خواهم روی چهارمین مورد آن تاکید کنم مبنی بر این که به گفت‌وگو برای همکاری پایبند هستیم و با وارد شدن شورای امنیت سازمان ملل در این موضوع مخالفت می‌کنیم». زونگ پی‌وو تصریح کرد «در وضعیت فعلی وارد شدن شورای امنیت در این موضوع به ایجاد اعتماد متقابل بین طرف‌های مربوطه کمک نمی‌کند و اختلافات را برطرف نمی‌کند و استفاده از سازوکار اسنپ بک فقط باعث می‌شود تلاش‌های دیپلماتیک سال‌های اخیر بی‌فایده شود. باید محتاطانه این را بررسی کنیم و نشست سه‌جانبه با ایران و روسیه، تلاش دیپلماتیک مهم طرف چینی بوده است». او راهکار بلندمدت‌تر برای خروج از مناقشات بین‌المللی را موافقت کشورهای بیشتری با «ابتکار امنیت جهانی» طرف چینی دانست و گفت رئیس‌جمهور چین سال گذشته این ابتکار را مطرح کرد و محتوای اصلی آن این است که طرف‌ها باید به مفهوم امنیتی مشترک و جامع پایبند باشند و با یکدیگر همکاری کنند و فعالانه گفت‌وگو و مذاکرات را ترویج کنند و از اقداماتی که باعث تشدید وضعیت می‌شود، جلوگیری کنند. این دیپلمات چینی گفت که «تجربه‌های تاریخ به ما این درس را می‌دهد که استفاده از برتری قدرت خود، باعث حلوفصل مشکلات نمی‌شود و فقط اگر به روحیه احترام متقابل پایبند باشیم، می‌توانیم به راه‌حل مناسب که همه دغدغه‌های منطقی طرف‌ها را مورد توجه قرار می‌دهد و مطابق با انتظارات جامعه بین‌المللی است، دست یابیم و طرف چینی هم برای همین اهداف تلاش می‌کند».
مسقط میزبان دور دوم
مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا
دور دوم گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا ۳۰ فروردین‌ماه در مسقط و با واسطه بدر البوسعیدی وزیر خارجه عمان برگزار می‌شود.
دور نخست این گفت‌وگوها ۲۳ فروردین در مسقط پایتخت عمان و با واسطه وزیر خارجه عمان برگزار شد.
به گزارش فارس، پیش از این برخی رسانه‌ها از برگزاری این مذاکرات در ایتالیا خبر داده بودند و وزیر خارجه ایتالیا نیز برگزاری این مذاکرات در رم را تایید کرده بود. از سوی دیگر رسانه‌های عراقی عنوان کرده بودند که عراقچی در گفت‌وگوی تلفنی به فؤاد حسین گفته که دور دوم گفت‌وگوها در رم، برگزار خواهد شد.
گاردین: ایران با انتقال ذخایر اورانیوم خود به کشور سوم مخالف است
رسانه انگلیسی در آستانه دور دوم مذاکرات غیرمستقیم تهران-واشنگتن مدعی شده است که انتظار می‌رود که ایران با پیشنهاد آمریکا برای انتقال ذخایر اورانیوم با درجه خلوص بالای خود به یک کشور طرف سوم، مانند روسیه مخالفت کند. روزنامه گاردین در گزارشی در این باره نوشت: این مسئله یکی از موانع اصلی در مسیر دستیابی به یک توافق در آینده است که در گفت‌وگوهای اولیه که به طور غیرمستقیم میان «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران و «استیو ویتکاف» فرستاده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا در امور غرب آسیا مطرح شد. در ادامه این مطلب آمده است: استدلال ایران این است که این ذخایر که طی چهار سال گذشته انباشته شده، باید تحت نظارت دقیق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران باقی بماند.
تهران این موضوع را نوعی اقدام احتیاطی یا نوعی تضمین در صورت خروج دوباره دولت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا از هرگونه توافق با ایران در این زمینه، مانند خروج یکجانبه آن از توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۸ می‌داند. توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ و در دولت «باراک اوباما» میان ایران، آمریکا، فرانسه، انگلیس، آلمان، روسیه و چین انجام شد. ایران ذیل این توافق، در ازای لغو تمامی تحریم‌های آن، برنامه هسته‌ای خود را محدود کرد.
رسانه صهیونیستی: ایران، لیبی نیست
روزنامه عبری «معاریو» در گزارشی به نقل از «آوی اشکنازی» تحلیلگر ارشد مسائل امنیتی نوشت که روند حرکت ایران به‌سوی قدرت هسته‌ای، با روندی که لیبی در دوران حکومت معمر قذافی طی کرد، به‌طور بنیادین متفاوت است.
اشکنازی با بیان اینکه ایران ساختار، اهداف و سیاست‌های متفاوتی نسبت به لیبی دارد، افزود: خواست اسرائیل برای رسیدن به سناریویی همچون لیبی؛ یعنی برچیدن کامل تأسیسات هسته‌ای ایران در پایان مذاکرات با ایالات متحده، در حال حاضر بیشتر شبیه یک خیال است تا یک هدف قابل تحقق.
پیشتر «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در جریان ملاقات با «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا، سناریوی پیاده‌شده در لیبی را مدل مطلوب برای ایران دانست.
نتانیاهو درحالی‌که نگاهش رو به خبرنگاران بود، گفت: «اگر بتوان از طریق دیپلماتیک، به‌طور کامل، همان‌طور که در لیبی انجام شد، برنامه هسته‌ای ایران را متوقف کرد، فکر می‌کنم این یک اتفاق خوب خواهد بود.»
تنها ساعاتی بعد، سید «عباس عراقچی»، وزیر امور خارجه ایران، از الجزایر پاسخ داد و تاکید کرد: «آنچه مقامات رژیم صهیونیستی گفته‌اند (مدل مذاکراتی لیبی)، آرزوهای آن‌هاست که هرگز محقق نخواهد شد.»
به گزارش ایسنا، این اظهارات در حالی بیان می‌شود که مذاکرات میان ایران و آمریکا بار دیگر در دستور کار قرار گرفته است و رژیم صهیونیستی تلاش دارد با اعمال فشار سیاسی، مانع از پیشرفت این مذاکرات شود.
روز شنبه، پایتخت عمان، میزبان نخستین دور مذاکرات غیرمستقیم میان هیئتی از ایران به ریاست سید «عباس عراقچی» وزیر امور خارجه و هیئتی از آمریکا به ریاست «استیو ویتکاف» فرستاده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا با میانجیگری «بدر بن حمد البوسعیدی» وزیر خارجه عمان، درباره برنامه هسته‌ای ایران بود.
۲ طرف پس از پایان این دور از مذاکرات، آن را مثبت ارزیابی کرده و از ادامه گفت‌وگوها طی هفته آینده خبر دادند.